Μήπως έχετε λιγάκι ευτυχία;

Κατερίνα Μιχαήλ

Μήπως έχετε λιγάκι ευτυχία;

Στις συνομιλίες μου με ανθρώπους που συναντώ με ρωτούν αν μπορούν να γίνουν ευτυχισμένοι ή πότε θα γυρίσει ο τροχός. Η συζήτηση αρχίζει κάπως με την ερώτηση «τι είναι ευτυχία για σένα». Γράφοντας αυτή τη στιγμή βλέπω το πράσινο και τη θάλασσα, ακούω τα πουλιά, μοιράζομαι μαζί σας τις σκέψεις μου και αυτό για εμένα είναι ευτυχία. 

Τα λόγια μας και οι λέξεις που χρησιμοποιούμε επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την ευτυχία μας. Είναι διαφορετικό όταν κάποιος περιγράφει μια κατάσταση και είναι διαφορετικό όταν την ερμηνεύει. Έτσι για παράδειγμα είναι διαφορετικό να πω πως «το παιδί μου κλείστηκε στο δωμάτιο του» και είναι εντελώς διαφορετικό να πω πως «μάλλον είναι θυμωμένο μαζί μου αλλά τι του έκανα». Οι λέξεις μας πυροδοτούν τα αρνητικά μας συναισθήματα προκαλώντας άγχος, θυμό και απογοήτευση.  Εάν αυτό είναι μια κατάσταση που επαναλαμβάνεται σκεφτείτε πόσες φορές ανατροφοδοτούνται τα αρνητικά μας συναισθήματα; Στόχος δεν είναι να ελέγχουμε τις σκέψεις μας αλλά να επανεξετάζουμε κάποιες από αυτές και να ανοίγουμε τους διαύλους επικοινωνίας τόσο με τον εσωτερικό μας εαυτό όσο και με τους σημαντικούς γύρω μας ώστε να μπορούν να εκφράζονται όλα όσα βρίσκονται στις σκέψεις μας. Θυμηθείτε πως αν απλά πείτε π.χ. «πως είμαι καλά» δεν είναι σε θέση να ξέρει αν πραγματικά είστε ή όχι.  

Εάν στις συζητήσεις μας έχουμε την διάθεση να μιλήσουμε ανοικτά για εμάς ακόμη και να γελάσουμε με τα λάθη ή τις παραλήψεις μας αυτό είναι ευτυχία. Όταν με τους δικούς μας ανθρώπους καταφέρνουμε να γελάμε, να ανοίγουμε τις καρδιές μας, να δείχνουμε ενσυναίσθηση, υπομονή και αποδοχή τότε η ευτυχία γεννιέται μέσα μας. 

Έχω γράψει κι άλλα άρθρα σχετικά με τη ψυχική ανθεκτικότητα και  έχω επισημάνει πως η ψυχική  ανθεκτικότητα κτίζεται σε σχέση με κάτι άλλο. Άρα οι σχέσεις μας  συχνά μας θεραπεύουν στα δύσκολα.

Τι γίνεται με τις φουρτούνες στη ζωή; Φουρτούνες πάντα θα υπάρχουν είτε είναι προσωπικές, είτε επειδή τις προκάλεσαν άλλοι ή ακόμη από φυσικά φαινόμενα και αρρώστιες. Σε κάθε κρίση είναι φυσιολογικό πως θα νιώσουμε φόβο, μοναξιά ακόμη και πόνο πολλές φορές. Από κάθε κρίση κάποιοι άνθρωποι καταφέρνουν να δημιουργούν ευκαιρίες κι έχουν αυτό που ονομάζουμε ψυχική ανθεκτικότητα. Η ψυχική ανθεκτικότητα δεν είναι δεδομένη πως υπάρχει σε όλους και σε όλες τις καταστάσεις. Είναι σημαντικό να δίνεται χρόνος και χώρος έτσι ώστε να επιτρέπουμε στα συναισθήματα και στις σκέψεις  να αναδύονται καθώς κι ένα υποστηρικτικό πλαίσιο. Η ψυχική ανθεκτικότητα μας επιτρέπει να νοηματοδοτούμε τη ζωή μας και να την επαναπροσδιορίζουμε. Έτσι η ευτυχία σε περιόδους κρίσης θα ήταν αφενός ότι καταφέραμε να επιβιώσουμε και αφετέρου ότι αποκτούμε μια νέα διαφορετική οπτική του κόσμου και του εαυτού μας.

Η ευτυχία δεν είναι κατάσταση ούτε περιουσία την οποία αποκτά κάποιος και μετά απλά την κατέχει. Σκεφτείτε την ευτυχία σαν διαδικασία που άλλοτε θα την νιώθετε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο. Κλείνοντας το άρθρο αυτό κρίνω σημαντικό να αναφέρω την επίγνωση της στιγμής. Το που είμαι κάθε φορά, το τι κάνω κάθε φορά, η αξία του τώρα που χάνεται πολλές φορές στις σκέψεις του πριν και του μετά που σπαταλούν κομμάτια της ευτυχίας μας. Το πολύτιμο τώρα που ζούμε και αξία να σκέφτομαι το τώρα μου είναι δώρα ευτυχίας.  Μιλώντας για ευτυχία μου έρχεται σαν εικόνα το γέλιο ενός παιδιού που χαίρεται τη στιγμή που ζει χωρίς κανένα άλλο λόγο. 

 

Κατερίνα Μιχαήλ

Συστημική Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια, Συμβουλευτική Ζευγαριών, EFTA / ECP

Συνεργάτης Συστημικού Ινστιτούτου Κύπρου